Er is wereldwijd een trend is onder ( kritische) klimaatwetenschappers om de CO2-tax te promoten. Een van mijn beste vrienden, prof. Dr. Christan Hey van de Duitse Sachverständigenrat für Umweltfragen in Berlijn (Adviesorgaan van de Duitse regering) argumenteert net als Jan Paul van Soest op dit blog tegen het ETS-systeem en voor een CO2-taks (zie http://natuurlijkewereld.blogspot.com/2011/08/emissiehandel-liever-inruilen-voor-co2.html). Maar ETS moet juist overeind blijven en versterkt worden.
Alexander de Roo
Mijn argumenten zijn de volgende.
1. Klimaat is een wereldwijd probleem. Een CO2-emissiehandel van de EU kan en wordt verbonden met andere landen. Met Noorwegen bestaat die koppeling al. Met Zwitserland is het ook te doen. Met Nieuw-Zeeland en Australië zijn er al contacten om zo'n koppeling tot stand te brengen. Met de VS is het nog niet gelukt. Mogelijk wel met Californië. Met een heffingensysteem kom je nooit tot een wereldwijd systeem. Met een wereldwijd emissiehandelssysteem van de 12 belangrijkste landen (EU telt dan als 1 land) krijgen we het klimaatprobleem onder controle. Dan hebben we het VN-klimaatcircus ook niet nodig: slechts 12 spelers en niet 200.2. De prijs is niet hoog genoeg. Dat gaat veranderen. Na 2012 zullen er veilingen verplicht worden en zijn de CO2-rechten niet langer gratis. Even geduld dus. Het zakken vullen (windfall profits) is dan in 2012 voorbij. Het ETS systeem is al EU-wet tot 2027.
3. In het EU ETS-systeem is de linking Directive van 2004 (waar ik voor verantwoordelijk was in het Europees Parlement) veranderd. Nu kan dit instrument alleen nog worden ingezet voor hernieuwbare energie en energiebesparing. Dus het voorbeeld van CDM dat Jan Paul van Soest geeft klopt niet. Dat slaat op het VN-systeem van Kyoto dat voor landen geldt.
4. CO2-Tax en ETS kunnen ook gecombineerd worden. Sterker nog, de Europese Commissie heeft dit ook zelf voorgesteld. Alleen doordat 27 regeringen elk een vetorecht hebben is de huidige minimum-accijnsheffing veel te laag. Een land als Zweden heeft een eigen substantiële CO2-heffing naast de ETS, dus dat kan best (al vond de Europese Commissie dat niet leuk).
5. De Europese Commissie heeft in mei 2011 een ontwerp-richtlijn energie-efficiëntie voorgesteld. Dat dwingt energiemaatschappijen elk jaar 1,5% energie te besparen in absolute termen bij hun klanten. Dus Essent, Nuon, etc: niet langer alleen gas en elektra verkopen, maar ook energiebesparing (HRe-ketel, isolatie en dergelijke). Duitse energiereuzen zijn faliekant tegen, maar de Franse niet. En bedrijven als Rockwool lobbyen ook voor deze richtlijn. Als er twee soorten industrie lobbyen, dan wint de groene kant van de industrie, is mijn ervaring na 25 jaar in Brussel.
De kans bestaat dat het Deens voorzitterschap in het voorjaar een deal met de Groene EP-rapporteur uit Luxemburg sluit, en in 2014/2015 een dwingende wet voor efficiency voorstelt. Het gevolg zal zijn dat de prijs in het ETS-systeem nog verder onder druk komt te staan. De Europese Commissie zal dan gedwongen worden om het ETS systeem aan te scherpen. Op de achtergrond speelt de Europese Commissie met het idee om met de opbrengst van het ETS-systeem de hele EU-begroting te financieren. Bij de recente voorstellen voor de EU-financiering voor de periode 2014-2020 heeft ze dit niet aangedurfd. Maar tegen 2020 misschien wel. ETS met veiling is dan een geaccepteerd mechanisme. De 27 EU-landen zijn dan af van het gezeur over de afdrachten aan de EU.
6. De Europese Commissie heeft het vliegen ook onder de ETS gebracht, vanaf 2012. Ze heeft plannen om ook het scheepverkeer hier onder te brengen. Ook het wegvervoer kan er onder gebracht worden. Nu valt ca. 50% van de uitstoot van EU-broeikasgassen er onder. Als scheep- en wegverkeer er ook onder vallen dan is het 75%. Dan ontbreekt alleen nog de gebouwde omgeving. Het gesneuvelde voorstel van Kerry en McCain in de senaat van de VS zag er precies zo uit.
Alexander de Roo is voorzitter van de Waddenvereniging, Senior-adviseur Provincie Gelderland, Voorzitter EnergieNetwerk CEMR, Lobbyist DN Cabinet Brussel en voormalig lid van het Europees Parlement.
